Datum: 10 april 2020
Download PDF
/
1. Ineens heel dichtbij
Eenvoudig is het niet om met iemand mee te leven die lijdt of ziek is. Pas als iets jezelf treft of heel dichtbij komt, wordt dat vaak anders. Deze weken zien we dat gebeuren. Opeens komt het heel dichtbij. We kennen misschien allemaal wel iemand die het coronavirus heeft opgelopen. Of je bent bezorgd voor je ouders dat ze het niet zullen krijgen. We zien op de TV of lezen in de krant wat het coronavirus met mensen doet. Hoe ziek je er van kunt zijn. Hoe spannend het is om op de ic terecht te komen. Je situatie kan verbeteren, maar kan ook ineens verslechteren. Velen weten niet of ze het gaan halen. Aangrijpende verhalen van mensen die geen afscheid hebben kunnen nemen van een geliefde. Omdat ze er niet bij mochten zijn. Het zijn beelden en verhalen die op ons netvlies blijven hangen. Iemand uit je eigen familiekring in het ziekenhuis, die met slangen en andere middelen in leven wordt gehouden.
Er is in deze wereld altijd al veel lijden. Mensen zijn op de vlucht. Kampen van vluchtelingen zitten overvol. Op de vlucht vanwege de droogte en honger; of vanwege overvloed aan regen en overstromingen. Ziektes die uitbreken. Maar dat is nog relatief ver weg, maar dat zo’n onzichtbaar virus ook ons kan treffen. Dat hadden we niet voor mogelijk gehouden. Als je iemand kent die ziek is of als je zelf getroffen bent, komt dat lijden ineens heel dichtbij.
Gemeente, het is mijn gebed dat dit vanavond ook zal gebeuren. Maar dan met het lijden van Jezus. Dat het sterven van de Heere Jezus aan het kruis heel dichtbij komt.
2. De zoon van God aan het kruis
Nee, we zien geen slangen, we zien geen ziekenhuisbed, maar een kruis. Een ruwhouten kruis. En aan het kruis hangt iemand die naakt is. Vastgespijkerd aan het hout. Iemand die helemaal alleen sterft.
Er waren in die tijd veel mensen door de Romeinen gekruisigd. In de jaren 70 voor Christus was er in Rome een slavenopstand geweest, aangevoerd door de gladiator Spartacus. Deze opstand is bloedig de kop gedrukt door de Romeinse soldaten. 6000 opstandelingen zijn gekruisigd en op de via Apia, de lange weg naar Rome, opgehangen. Ook in Israël gebeurde dat. Zo toonde Rome zijn macht aan de mensen. Opstandelingen en vrijheidsstrijders werden opgepakt en gekruisigd. Als een teken, dat je het niet in je hoofd moest halen, tegen Rome in te gaan.
Ook Jezus ondergaat dit lot. We hebben de afgelopen dagen gehoord over het proces. Over de valse beschuldigingen aan het adres van Jezus. Dat Hij God gelasterd zou hebben, volgens het Sanhedrin. Het gekonkel van Pilatus. Die geen schuld vindt, maar Hem toch laat kruisigen.
Wat maakt de kruisiging van Jezus anders dan de kruisiging van al die anderen? Wat maakt het lijden van Jezus anders dan het lijden van al die anderen? Er is eigenlijk maar één antwoord: dat Jezus de Zoon van God is, het feit dat Hij de beloofde Redder is. De mens in wie God Zijn handen uitstak naar deze wereld. Hij kwam tot het Zijne, maar de zijnen hebben Hem niet aangenomen, maar afgewezen. Dat is de grote tragiek wat hier op Golgotha gebeurt. Na eeuwen gezwegen te hebben, heeft God eindelijk een deur van hoop geopend voor de mensheid. Maar ze gaan door die deur niet naar binnen, maar gooien Hem dicht. Jezus de Deur. De Weg. Het Leven. Hij wordt hier aan het kruis gedood.
3. Rondom het kruis
Weet u wat in de beschrijving van Mattheus opvalt? Dat Hij veel aandacht geeft aan wat er om het kruis heen gebeurt. De mensen die er zijn. Hoe ze zich gedragen. Wat ze tegen Jezus zeggen. De focus ligt op wat er rond het kruis gebeurt. Het enige dat Mattheüs vertelt over Jezus, is dat Hij de wijn met gal niet wil drinken (vs. 34), dat Hij de regel uit Psalm 22 uitroept: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten’ (vs. 46) en dat Hij met luide stem de geest geeft en sterft (vs. 50). Alle aandacht gaat uit naar wat mensen zeggen en doen. Aan de ene kant is daar Jezus, die daar hangt aan het kruis. Hij ondergaat alles, bijna in stilte. Ander andere kant is daar de drukte en de lastering en de spot van mensen. Een groter contrast is er bijna niet denkbaar.
Mattheus richt de aandacht op wat mensen zeggen. Juist wat ze zeggen, maakt het lijden van Jezus nog zwaarder. Dat lijden was al zwaar. Er is het lichamelijke lijden. De geseling die Jezus heeft ondergaan, de ruwe behandeling door de soldaten, en dan de kruisiging, een meer pijnlijke dood is er niet.
Er is ook het psychische en emotionele lijden. De diepe eenzaamheid die Jezus die Jezus ervaart. Er wordt over Hem gesproken, niet met Hem. Ze herinneren Jezus aan de woorden die Hij sprak over de tempel en drijven er de spot mee. De leiders doen ook een duit in het zakje. Als Hij echt de Koning van Israël is, zoals het opschrift zegt boven zijn hoofd, laat Hij dat dan maar bewijzen.
Tenslotte is er ook het geestelijke lijden. Ze vallen Jezus aan op zijn geloofsvertrouwen. Hij heeft toch op God vertrouwd, nou laat die Hem dan verlossen. Hij zei toch immers dat Hij de Zoon van God is. Nou bewijs het dan maar. Al die woorden en verwijten worden als brandende pijlen op Jezus afgevuurd. Jezus incasseert. Hij ondergaat alles. Zwijgend
Dan is daar ook nog het zwijgen van Zijn Vader. Ook de hemel hult zich in stilte.
4. Jezus is bezig ons te redden
Niemand daar heeft door wat Jezus bezig is te doen. Niemand heeft in de gaten dat Hij bezig is om mensen te redden. Daarom komt Hij niet van het kruis af. Dit is de weg die Hij moet gaan. Dit is de weg die redding brengt en leven.
In de spot van de mensen rondom het kruis wordt zichtbaar wat het probleem is. Wij mensen willen niet dat God koning is over ons leven. Wij willen zelf de regie blijven houden. Wij willen niet door iemand anders gered worden. Zo slecht zijn we toch niet. We redden het best zelf.
Misschien herken je dat wel. Als iemand zich bemoeit met wat je aan het doen bent, kritiek geeft of ongevraagd advies. Dan gaan vaak bij ons de haren overeind staan. We voelen irritatie. Denken of zeggen: waar bemoei jij je mee? Dat maak ik zelf wel uit! Bemoei je met je eigen zaken. Mensen kunnen soms heel agressief worden als je ze ergens op wijst: als ze zomaar een blikje weggooien of iets kapot maken. Voor dat je het weet krijg je een tik.
Soms kan dat ook in de kerk gebeuren, als iemand, of een ambtsdager of predikant iets zegt. Dat je dan bij je zelf denkt: dat zegt hij, wie ben jij. Het feit dat het soms uit het Woord opkomt, leggen we dan naast ons neer.
Wat daar op Golgotha gebeurt, laat zien, wat steeds het probleem is, tussen God en mens. Het botert niet. Het lukt niet om in harmonie met God te leven. Steeds weer is er gedoe. Zijn mensen opstandig. Gaan hun eigen weg. Doen niet wat God van hen vraagt. De stem van God duwen ze weg. Het Woord van God leggen ze naast zich neer. Steeds weer staat Hij er alleen voor. Een roepende in de woestijn. Alleen, net als Jezus hier aan het kruis.
Wat doet Jezus hier aan het kruis? Hij draagt het nee van God. Het nee van God tegen de wereld zoals hij is. Het nee van God tegen de zonde van ons mensen. Die neiging van ons om onze eigen weg te gaan. Om de stem van God te negeren. De onwil om ons van zonden te bekeren. Die keren dat we niet deden wat God van ons vroeg. De woorden die te veel of te weinig waren. Die keren dat we niet naar onze naaste omzagen. Dat de Heere God zo vaak niet op de eerste plaats in ons leven staat. Dat alles, waardoor wij niet in Gods koninkrijk kunnen komen, dat draagt Jezus aan het kruis. Hij neemt het mee het graf in. Het wordt met Hem begraven in de dood. Jezus draagt het oordeel van God weg, voor een ieder die gelooft.
Aan het kruis is Jezus bezig ons te redden. Wij kunnen in het oordeel van God niet staande blijven. Maar Hij wel. Hij is tot het bittere einde gehoorzaam geweest. Hij is de Zoon naar Gods hart. Als Jezus de laatste adem uitblaast, is er vreugde in de hemel. Nu is het volbracht. Er is verzoening gedaan. De toorn van God is gedragen. Door de dood heen heeft Jezus vergeving en het eeuwige leven bereid. Voor iedereen die in Hem gelooft. Doe je dat? Maak er haast mee. Jezus komt spoedig terug!
5. Het antwoord van de Vader
En weet u, weet je, wat ik zo ontroerend vindt? Als Jezus sterft aan het kruis, komt God in beweging. Dat is zo bijzonder. Zijn liefde is gekwetst. Zijn eigen Zoon wordt afgewezen. Zijn oogappel sterft aan het kruis. En wat doet God? Hij ritst het voorhangsel van de tempel open, van boven naar beneden.
Het voorhangsel dat scheiding maakte tussen het heilige en het heilige der heiligen; tussen de plek waar God verkeerde, boven het verzoendeksel, en de plek waar priesters mochten komen. Het gordijn dat scheiding maakte tussen God en mens gaat open. God ritst het voorhangsel open tot beneden toe. Dat betekent veel. God laat daarmee zien, dat Hij aanvaard heeft wat Jezus heeft gedaan. De zonde is verzoend. Nu heeft iedereen die in Jezus gelooft de vrije toegang tot God! Of je nu Jood of heiden bent, waar je ook maar vandaan komt, dankzij de Heere Jezus is de weg naar de Vader geopend. De toegang is vrij. De toegang tot God. De toegang tot de troonzaal van God.
Dat betekent veel voor ons gebed. Wij mogen in de naam van Jezus tot God naderen. Wie bidt, nadert tot de troon van God. Dat was eeuwen niet mogelijk. Maar nu dankzij Jezus is deze toegang geopend. Laten wij dan met vrijmoedigheid naderen tot God en niet buiten blijven staan.
Maar er is nog iets. God grijpt ook krachtig in op aarde. Zijn majesteit wordt zichtbaar in een aardbeving. Rotsen scheuren. Zelfs graven gaan open. Mattheus is de enige die dit vertelt. Dat moet een bijzonder gebeuren geweest zijn. Jongens en meisjes stel je voor. In Jeruzalem. Heel de olijfberg ligt vol met graven. Dat die graven opengaan en mensen die overleden zijn, weer opstaan. Dat moet een geweldige impact hebben gehad in de stad en op de gemeente. Dat is wat er gebeurt. Op de vroege Paasmorgen, toen Jezus opstond, zijn de lichamen van veel heiligen ook opgewekt, en in de stad verschenen. Achter de Heere Jezus aan. Als een zichtbaar teken. Dit is wat er door de dood van Jezus mogelijk is geworden. Opstanding uit de dood. Eeuwig leven.
Sommige uitleggers denken dat Jezus in Zin dood is afgedaald in het dodenrijk, en dat Hij daar de gelovigen die nog aan het wachten waren, heeft meegenomen. Calvijn schrijft: Christus gaat de dood niet binnen als een gevangene, maar Hij bevrijdt de gegijzelden. Een mooie gedachte.
We zien het tweede antwoord van God. Eerst het voorhangsel dat scheurt. Dan de opstanding van gelovigen die overleden waren. Er is nog iets, de derde vrucht van Jezus dood op Goede Vrijdag. Rond het kruis staan mensen. Er is een Romeinse hoofdman. Hij is zo onder de indruk van wat er gebeurt, dat Hij – en misschien ook nog wel anderen – uitroept: Werkelijk, dit was Gods Zoon! De man en de anderen die dit erkennen, zijn de eerstelingen van de nieuwe oogst. Zij zijn de eersten heidenen die Jezus erkennen als de Zoon van God. Hier wordt al iets van het pinksterfeest zichtbaar. Jezus geeft de geest en heidenen beginnen Hem te erkennen.
6. Slot
Ik ga eindigen. Lieve mensen, als God ons zo heeft liefgehad, zullen wij Hem dan ook niet liefhebben? Laten we als antwoord, met heel ons hart zingen: ‘En door zijn dood en door zijn bloed is nu de wereld dood voor mij. De aarde zelf is veel te klein voor wie U waarlijk loven wil. Uw liefde is een groot geheim, zij vraagt geheel mijn hart en ziel’. Amen.