Datum: 13 juni 2021
Download PDF
/
1. Een heftig beeld
Soms zegt een beeld meer dan duizend woorden. De manier waarop Jezus zijn lange preek over het Koninkrijk van God beëindigt, moet op de hoorders indruk hebben gemaakt. Want ze zagen het allemaal voor hun ogen gebeuren. Hoe die arme man zijn huis bouwde, dichtbij de oever van de rivier. Tegen alle adviezen in. Het uitzicht was mooi. Dichtbij het water. Een betere plek was er in zijn ogen niet. Maar iedereen wist dat het riskant was. Want als er een fikse regenbui viel in de bergen, zou het huis door de stortvloed van water zomaar meegenomen kunnen worden. Nee, een huis bouwde je niet op die plek. Je kon het beter hogerop zoeken. In ieder geval, zorgde je dat je huis neerzette op een stevige ondergrond, het liefst op rotsachtige bodem.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden.
2. Toespitsing van de bergrede
Met dit voorbeeld over de wijze en de dwaze bouwer sluit Jezus zijn overwijs over het koninkrijk van God af. Jezus zit op een berg en geeft onderwijs. Vandaar de naam: bergrede. Of wel: de preek op de berg. Mattheus heeft dit onderwijs van Jezus weergegeven in de hoofdstukken 5 t/m 7.
Jongelui, waarom sluit Jezus zijn onderwijs op deze manier af? Hij had toch ook gewoon kunnen zeggen: dit is wat je moet doen. Ga heen en breng het in de praktijk! Dat is in ieder geval wel de strekking van deze kleine gelijkenis. De wijze man is immers iemand die de woorden van Jezus hoort en er wat mee doet. Hij is iemand die het onderwijs van Jezus serieus neemt. Daar gaat het om!
In het afgelopen jaar hebben we in op de jongerencatechese dit onderwijs van Jezus bestudeerd. Bijna alles hebben we besproken, alleen aan dit laatste gedeelte, zijn we niet meer toegekomen. Vandaar dat we er vanmorgen mee afsluiten. Een thema, dat regelmatig langskwam, was dit: dit onderwijs van Jezus is bedoeld om de discipelen te vormen, om hen te helpen leven volgens de waarden van Gods koninkrijk. Zij worden de wereld in gezonden om licht te verspreiden, Jezus te vertegenwoordigen, om van Hem te getuigen. Dat is waartoe zij geroepen zijn. Er is geen plan B. God wil het met hen doen.
Dat is de reden, dat Jezus zijn onderwijs op deze manier afsluit. Omdat er geen plan B is, komt het er dus op aan, dat zijn leerlingen, niet alleen zijn woorden horen (dat is: voor kennisgeving aannemen), maar er ook naar leven, dat ze die woorden ook in de praktijk brengen. Net zoals Jacobus dat in zijn brief benadrukt: wees niet alleen hoorders, maar ook daders van het Woord van God.
3. Het gaat om het fundament
Het kleine verhaaltje dat Jezus vertelt over de twee bouwers, gaat eigenlijk maar over één ding: het fundament. Wie een huis bouwt, weet hoe belangrijk dat is. Als het fundament niet goed is, loop je daarna risico van een verzakking. Bij ons in de straat is een nieuw huis gebouwd. Met lange heipalen. Je zag ze soms snel naar beneden gaan, totdat ze op een diepere vaste laag kwamen, 15 – 20 meter diep. De druk die nodig was om de palen in de grond te krijgen werd bekeken. Om te voorkomen dat een deel van het huis, later niet zal verzakken. Naast alle plannen en materialen, is het fundament van groot belang.
En dat is precies waar Jezus de vinger bijlegt. Zijn discipelen gaan de wereld in. Zij vormen later de gemeenschap van de kerk. Als volgelingen van Jezus leven ze midden in de wereld, zonder van de wereld te zijn. Zo is het door Jezus bedoeld: gelovigen leven hier op aarde volgens de waarden van de hemel. Daarover gaat het onderwijs in de bergrede. Over hoe Gods nieuwe wereld er uit ziet en wat dat voor ons leven betekent. Jezus sprak over arm van geest zijn, barmhartigheid, honger en dorst naar gerechtigheid, zuiver van hart zijn, over omzien naar je naaste, over het gebed, over bezorgd zijn, over ons karakter, veroordelen, over relaties, over eerlijkheid.
In al die dingen ging het om dit: een leven volgens de waarden van de hemel op een aarde waarin veel niet op orde is. De regen, de watervloed en de winden, waarmee de twee bouwers te maken krijgen, staan voor de moeilijke dingen die wij mensen meemaken. Teleurstellingen. Verleidingen. Twijfel. Pijn. Aanvechtingen. Moedeloosheid. Problemen. Eenzaamheid. Hoe kunnen we als gelovigen het dan volhouden? Hoe kunnen we midden in de storm overeind blijven?
Dat kan alleen als er een goed fundament is!
4. Voor het oog geen verschil, maar toch..
Dat huis dat die mannen bouwen, dat snappen we wel, staat eigenlijk voor ons leven, voor ons levenshuis. Dat gaat over ons plekje op deze aarde. Het leven dat we leiden, de relaties die we hebben, onze studie, werk, onze idealen en verlangens. Alles waar we elke dag mee bezig zijn. Hoe stevig is dat? Zit daar een fundament onder? Is ons leven stormproof?
En daar zit het verschil tussen de wijze en dwaze bouwer. Voor het oog zijn beide huizen volledig identiek. Maar wat het fundament betreft, zijn ze verschillend. De een heeft veel meer tijd besteed aan het leggen van een goed fundament, en is toen pas gaan bouwen. De dwaze man had haast, en heeft zich niet die tijd gegund. Maar nu de huizen klaar zijn, zie je geen verschil. Het zal pas zichtbaar worden als het gaat stormen, als er moeilijkheden komen.
5. Jezus is het fundament
Waar moeten we bij het fundament aan denken? Wat geeft ons leven houvast? Dat fundament is Jezus. Hij is het fundament dat stevigheid geeft. Hij is de Rots waarop je moet bouwen.
Dat wordt ook duidelijk uit de inleidende woorden van de gelijkenis. Jezus zegt: ‘ieder die de woorden van Mij hoort en ze doet’. De woorden van Jezus. Het gaat in de bergrede om Jezus zelf. Hij is de Rots en Hij wil ook het fundament van ons leven zijn! In de laatste verzen voorafgaande aan de gelijkenis, ligt daar ook het accent op. Er zijn mensen die allerlei dingen hebben gedaan voor God, ze hebben geprofeteerd, demonen uitgedreven, veel bijzondere dingen in de naam van Jezus gedaan, maar Jezus zegt van hen: Ik heb jullie nooit gekend. Er is tussen hen en Jezus geen band ontstaan. Ze hebben veel dingen gedaan, ze zijn erg actief geweest, maar ze hebben niet geïnvesteerd in de relatie met Jezus.
Tim Keller wijst erop dat het verschil tussen de wijze en dwaze bouwer, het verschil is tussen religie en relatie. Religie, dat is dingen doen voor God. Dat gaat van buiten naar binnen. Dat wat je doet voor God of voor een ander, geeft je een goed gevoel, een gevoel van eigenwaarde. Je identiteit ligt in wat je doet. Hoe vaak ontlenen we aan ons werk, spullen, prestaties niet onze identiteit?!
Relatie gaat van binnenuit naar buiten. Een relatie begint in het hart. Daar is het Jezus om te doen. Precies zoals bij de bergrede gebeurt. De mensen zitten naar Hem te luisteren. Ze zitten aan Zijn voeten. Dat is de essentie. De kern. Door naar Jezus te luisteren, door met Hem te spreken, ontstaat er een band. De band van het geloof. Als je luistert naar Jezus, werkt de Geest liefde in ons hart. En dan?
Nou, je ontdekt, dat Hij aan het kruis al het verkeerde in je leven gedragen heeft, dat je mag leven van zijn vergeving. Je krijgt er oog voor dat Niemand zo trouw is als Hij. Dat Hij raad weet met alle dingen van ons leven: ons verdriet, onze eenzaamheid, onze twijfels. De Geest leert je dat Jezus de Middelaar is die je een vrije toegang geeft tot de Vader. Door te luisteren naar Jezus stem ontdek je, dat je slechter bent dan je dacht, maar ook dat je door God meer geliefd bent, dan je ooit had durven dromen. Door dieper te graven in het Woord, krijg je meer zicht op Jezus.
Jongens en meisjes – ik richt me nu even tot de kinderen van groep 8, die van de basisschool naar de middelbare school gaan – jullie krijgen zo van ons een Bijbel. De Bijbel is het boek van God. We hopen dat je er elke dag uitleest. Dat zal soms best moeite kosten, je zult er niet altijd zin in hebben, maar als je leest, dan leer je de Heere Jezus beter kennen. Dat is het allerbelangrijkste. Door te lezen word je als die wijze man, zijn huis had een goed fundament. Dat zal de Heere ook bij jullie doen. Hij zal jullie vasthouden en helpen. Elke dag. En je zult merken, dat al gaande weg, je steeds meer van de Heere Jezus zult gaan houden.
Hij is de parel van grote waarde. Hij is de rots die niet wankelt. Met Jezus zijn we veilig, voor welke storm dan ook. Zo leert de Geest ons dat ons houvast niet ligt in wat wij allemaal doen of hebben gebouwd, maar in Jezus die het fundament is. Het gaat in het geloof niet om religie, om activisme, om dingen doen voor God, maar het gaat om relatie. Een relatie met de Heere Jezus. Een relatie die leeft van wat Jezus heeft gedaan. Zijn vergeving, nabijheid en kracht, worden het rustpunt, het fundament van ons leven.
In Italië staat de toren van Pisa. Hij is helemaal scheef gezakt. Want toen ze de toren maakte, hebben ze het fundament niet diep genoeg gemaakt. Eenmaal gebouwd, kun je aan een fundament niets veranderen. Als het begin niet goed is, is de kans groot dat alles scheef wordt of omvalt.
Maar weet u, in het geloof is dat gelukkig anders. Ook al heb je nu nog geen stevig fundament en ken je Jezus niet als de Rots van je leven. Begin dan maar met naar Hem te luisteren. Dan zorgt Hij er voor, dat je levenshuis een goed fundament heeft. Een fundament dat de storm kan trotseren. Een fundament dat stand houdt, ook als het oordeel van God er aankomt. Met Jezus ben je veilig, zonder Jezus ben je dat niet.
Wees als die wijze man. Leef niet oppervlakkig, maar zorg dat je leven gebouwd is op Jezus.
6. En het doen dan? Het is een vrucht
Er is nog één ding van Jezus’ onderwijs waar ik aan het slot nog bij stil wil staan. Want aan het begin van de gelijkenis zegt Jezus dit: ‘een ieder die mijn woorden hoort en ze doet’. Is dat niet belangrijk om daar ook de vinger bij te leggen. Het gaat er toch om dat we ook daders zijn van het Woord? Dat we doen wat Jezus van ons vraagt?
Ja, dat is waar. Als het alleen bij horen blijft, dan lijken we op de dwaze man. Dat is niet de bedoeling. Maar weet u, dat doen waar Jezus het over heeft, dat is een vrucht. Jezus sprak daar ook over in de verzen net voor de gelijkenis. En vruchten die groeien aan een boom.
We hebben thuis een pruimenboom en een appelboom. Elke jaar weer een verrassing. Zon en water zijn nodig. Wat bladeren weghalen. Meer kunnen we niet doen. Wat nodig is voor een vrucht, is dat hij met de boom verbonden blijft. Breekt de tak, dan sterft de vrucht af. Dat is nou het geheim. Niet dat we niets doen, maar dat ons doen een vrucht is. Ik ben de wijnstok zegt Jezus, wie in Mij blijft, die draagt veel vrucht. Daar zorgt Hij zelf voor.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden. De wijze en de dwaze bouwer. Jezus verlangt ernaar dat Hij het fundament van ons leven mag zijn. Laat Mij je Rots zijn…
En wat is ons antwoord? Hopelijk dit, met het lied dat we zo zingen: Ik bouw op U, Mijn schild en mijn verlosser. Gelovend ga ik,eigen zwakheid voelend. En telkens meer moet ik uw kracht verstaan. Toch rijst in mij een lied van overwinning. Ik bouw op U en ga in Uwe naam. Amen.