Datum: 1 april 2021
Download PDF
/
1. The Passion: een indringende vraag
Vanavond wordt the Passion opnieuw op televisie uitgezonden. Een van de meest indringende momenten, vind ik het gebeuren met Barnabas. Jezus staat op het podium naast de misdadiger Barabbas. En vervolgens vraagt Pilatus aan de mensen: wat moet ik met hen doen? Hij wil Jezus eigenlijk vrijlaten, omdat hij onschuldig is. Wat moet ik doen? Ik ben een vriend van het volk. De wil van het volk is wet. Dan roepen de mensen met luide stem: laat Barabbas los! En, wat moet ik met Jezus doen, vraag Pilatus daarna? En dan schreeuwt de hele menigte: kruisigt Hem. Kruisigt Hem! Bij thePassion wordt dan de tekst op grote schermen geprojecteerd en iedereen uitgenodigd mee te roepen: kruisig hem! Ik vind dat altijd weer een huiveringwekkend moment. Roep je dan mee?
2. Het recht of de wil van het volk
Barabbas of Jezus, dat is de keuze, waarvoor de mensen in Jeruzalem staan. De vraag van Pilatus zet alles op scherp. In feite is dat de keuze waar het in het lijdensevangelie omgaat. Waar sta ik? Aan de kant van Barabbas of aan de kant van Jezus. Tussen die twee zit een wereld van verschil.
Lucas vertelt op indringende wijze hoe er met Jezus gesold wordt in de laatste uren van zijn leven. Na zijn gevangenneming is Hij voor de Joodse Raad, het Sanhedrin gebracht. Vervolgens is Hij voorgeleid aan Pilatus. Pilatus wist niet goed raad met Hem en stuurt Jezus naar koning Herodes. Die wil zijn handen er niet aan branden en stuurt Jezus weer terug naar Pilatus. Ondertussen wordt de situatie steeds dreigender. De Joodse leiders voeren de druk steeds meer op. Pilatus is bang. Stel dat de keizer in Rome hoort van deze opstand, dan kan hij zomaar uit zijn functie ontheven worden. Hij was aangesteld om de Joodse zaken te behartigen en de rust in het land te bewaken. Dit loopt helemaal uit de hand. Het is een chaos. Politieke klucht.
Laat hij het recht zegevieren? Deze man heeft immers niets onbehoorlijks gedaan. Ik vind in Hem geen schuld. De aanklachten kloppen niet. Tot drie keer toe lezen we in het evangelie dat Pilatus zegt dat Jezus onschuldig is. Of geeft hij toe aan de wil van het volk en van hun leiders. Die willen dat Jezus gedood wordt. Wat moet hij doen?
Dan herinnert hij zich de gewoonte om met Pasen een gevangene vrij te laten. Pasen is immers het feest van de bevrijding uit Egypte. Wat is er sprekender om juist dan iemand uit de gevangenis vrij te laten? Het lijkt een geniaal idee. En er is ook al een geschikte kandidaat: Barabbas. Iemand die gegrepen was tijdens een oproer in de stad. Een Joodse vrijheidsstrijder. Die ook nog eens iemand had gedood. Er kleefde bloed aan zijn handen. Daarom was hij veroordeeld tot de kruisdood. Het kan zijn dat Barabbas onder de Joden populair was, omdat hij tenminste in opstand was gekomen tegen de Romeinse overheersers. Barabbas, zijn naam betekent: zoon van de vader.
Barabbas is schuldig aan de misdaden waar de onschuldige Jezus voor aangeklaagd wordt: het opjutten van de mensen en het aanvoeren van een opstand.
3. Jezus of Barabbas?
Zo komen die twee tegenover elkaar te staan. Jezus van Nazareth tegenover Jezus Barabbas. De Zoon van de hemelse Vader tegenover de zoon van een aardse vader. De één een moordenaar, de ander de Middelaar. De een komt van Boven, de ander van beneden. De een gebruikte zijn handen om te doden, de ander strekte zijn handen uit om mensen te redden en te genezen. De een is een man van geweld, de ander een man vol van genade.
Kies dan heden wie ge dienen zult?
En de keuze valt op de man van geweld. De weldoener wordt gekruisigd, de kwaaddoener wordt vrijgelaten. Hoe is dat mogelijk. Is dat niet tragisch wat daar in Jeruzalem gebeurt? Dat Jezus wordt veroordeeld en Barabbas wordt vrijgesproken?
4. Plaatsvervanging
Broeders en zusters, hier stuiten we op het diepe geheim van het evangelie, dat we met één woord kunnen samenvatten: plaatsvervanging. Jezus neemt de plaats in van Barabbas. Hij sterft de dood die bedoeld is voor de gewelddadige opstandeling. Jezus sterft in Barabbas’ plaats!
Het evangelie vertelt ons over Barabbas, niet zomaar om ons een feit te vertellen, maar om ons iets te laten zien. Barabbas staat in het evangelie voor de mens die leeft in opstand. Barabbas is de man van de rebellie tegen het gezag. Hij is de mens die gaat voor zijn eigen plannen, koste wat het kost. Die niemand boven zich duldt. Geen God, geen meester.
Het evangelie onthult ons iets over wat typerend is voor ons mensen, in wiens plaats Jezus sterft. Want wat kenmerkt ons mensen? Al vanaf het eerste begin in de Bijbel was opstand tegen God het probleem. Niet luisteren naar wat Hij zei, maar zelf bepalen wat goed en kwaad is. Het tekent de geschiedenis van God met mensen: ja-zeggen en zo vaak nee-doen. Natuurlijk, kan het ook anders. Hopelijk is door de genade van God ons leven anders geworden. We hebben Jezus lief gekregen, ons leven is niet meer hetzelfde. Godzijdank niet. Maar ook na ontvangen genade, blijft dat stemmetje ons lastig vallen: dat bepaal ik zelf, daar gaat u niet over, waar bemoeit u zich mee. Steeds weer merken we in ons leven de strijd om God echt te gehoorzamen en naar Hem te luisteren. Zelf de regie nemen, het zit zo diep in ons. Dat is onze diepste schuld. Vijandschap tegen de genade.
Ik weet niet of Barabbas begrepen heeft wat er die dag plaatsvond en wat er met Jezus allemaal gebeurde op Golgotha. Maar als Jezus gekruisigd wordt, doet Hij dat in de plaats van Barabbas. Op Golgotha laat God zijn grote liefde zien voor zondaren. Aan het kruis neemt Jezus de plaats in van alle veroordeelde zonen en dochters van de Vader. Dat is het geheim dat hier aan de orde is.
Jezus heeft de straf gedragen die wij hadden verdiend (Jesaja 53:5). Door het wonder van het kruis heeft God onze vijandschap teniet gedaan. Nu kan ieder die in geloof op Jezus ziet, in het reine komen met God. Dat is het diepe geheim van het evangelie, dat we vanavond mogen horen en proeven.
Jezus neemt mijn plaats in, als Middelaar. Hij draagt het oordeel van God over mijn zonden, en zo laat Hij mij in Gods vrijspraak delen. Wij zijn bedoeld, net als Barabbas, om in de tegenwoordigheid van de Vader te leven. Barabbas: zoon van de Vader. Dat is Gods bedoeling voor zonen en dochters, voor ons. Nu Jezus in onze plaats sterft, kan dat realiteit worden. Wanneer we zijn offer in geloof aanvaarden, maakt de Geest onze tot kinderen, die zeggen Abba, Vader!
5. Blijvende verandering?
Zal Barabbas begrepen hebben wat er op die avond in Jeruzalem gebeurd is? De dichter A. Marja schreef een gedicht over Barabbas. De laatste coupletten gaan zo:
Dan ziet Barabbas Jezus staan met een krans van doornen op.
Deze komt voor jou aan het kruis, heeft de cipier gezegd, jij bent als je wilt vanavond nog thuis, aan deze voltrekt zich het recht.
Hij dringt wat meer naar voren en vraagt aan die naast hem staat: wat deed Hij, die men ondervraagt, voor kwaad, dat Hijsterven gaat?
Dat is Jezus van Nazareth, die komt verdiend aan zijn eind. Hij stoorde zich niet aan de wet omdat Hij koning meent te zijn.
Zo, zegt Barabbas en ziet hem aan: is dat Zijn grootste kwaad? Welnu Hij is een echte Koning en van af nu ben ik Zijn trouwste soldaat.
Zou het zo gegaan zijn? We weten het niet? Maar het evangelie is precies dat: Jezus sterft in onze plaats, opdat wij vrijuit mogen gaan. De zoon van de Vader wordt gekruisigd, om ons tot zonen en dochters van de Vader te maken. Hij het oordeel, ik de vrijspraak.
Zeg je mee … Vanaf nu is Hij mijn Koning en ben ik zijn trouwste soldaat. Elke dag en alle dagen van mijn leven. Dank u Heere Jezus voor wat u voor mij hebt gedaan. Amen.