Profetie: valse en ware; toen en nu!

Schriftlezing: Nehemia 6
Datum: 14 oktober 2018
Download PDF


1. De strijd is nog niet over

Eindelijk is het zo ver. De grote klus is klaar. De muur is herbouwd en de bressen zijn hersteld. Wat een werk is dat geweest. Op allerlei manieren heeft de vijand geprobeerd de herbouw te vertragen. Satan heeft het geprobeerd via Tobia, Gesem en Sanballat. Via het wapen van de spot; door het middel van list en bedrog (Neh. 4). Hij heeft geprobeerd het vuurtje van de interne spanningen op te stoken (Neh. 5). Maar het is hem niet gelukt. Het volk was eensgezind in werk en gebed. En nu, nu alleen de deuren nog in de poorten gehangen moeten worden, probeert satan het nog één keer. Een laatste poging. Een slotoffensief. Nu komt het wel heel dichtbij: want satan maakt gebruik van profetie. Een profeet geeft woorden van God door. En als die verdraaid worden, dan weet je niet waar je aan toe bent. Dat is zo gemeen. Zo verwarrend. Maar satan begint er niet mee. Hij bouwt zijn slotoffensief langzaam op. Steeds gaat hij een stapje verder. Hij begint met een

2. Pijl van list en bedrog

Sanballat, Tobia en Gesem nodigen Nehemia uit voor een gesprek. U weet, zij zijn net als Nehemia landvoogden. Mensen die op hetzelfde niveau staan. Collega’s. Dat is heel dichtbij. Ze nodigen hem uit op neutraal terrein. Ze willen de zaken van de stad bespreken. Ze hebben in de gaten dat Nehemia de spil is waarop al het werk draait. Als ze hem kunnen neutraliseren of uitschakelen, kunnen ze misschien hun doel nog bereiken. Ze proberen het subtiel. Een gesprek, wat kan er mis mee zijn.

Zo werkt de tegenstander van God ook. Nu niet als een brullende leeuw, maar als een engel van het licht. Maar pas ermee op. Laat je niet zomaar ompraten door collega’s of vrienden. Ga niet zomaar in op wat mensen je zeggen of adviseren. Het lijkt soms zo onschuldig: acht wat kan het kwaad, laat ik maar eens een keer meegaan of meedoen. Ik val toch al zo vaak uit de toon. Het kwaad is soms zo onder handbereik. Soms maar een muisklik verwijderd. Maar wees op je hoedde. De tegenstander heeft een vast patroon. Hij probeert je weg te lokken vanachter de beschermende muur van Gods geboden, en daarna opent hij een frontale aanval op je. Je geeft een keer toe, en zonder dat je het beseft, zit je ergens aan vast en kun je niet meer terug. Laat je niet overhalen tot compromissen waar je geestelijk leven door wordt uitgehold. Pas op. De duivel heeft nooit het goede met ons voor.

Nehemia gaat niet op het voorstel van zijn collega’s in. Hij vertrouwt het niet. De omgang met de Heere heeft hem gevoelig gemaakt. Hij weet wat er op het spel staat. Vers 3: ik heb een groot werk te doen! Hij heeft van God de opdracht gekregen om te bouwen in Zijn koninkrijk. Dat weegt hem zwaar. Daarom heeft Nehemia geen tijd voor andere dingen. Hij wil zich niet laten afleiden door dat grote doel. Daar kunnen we iets van leren. Zet de Here God op de eerste plaats. Zet de omgang met Hem bovenaan je prioriteitenlijstje. Bid om de hulp van de Geest. Hij helpt je om fijngevoelig te worden voor wat God belangrijk vindt. Als er verleidelijke dingen op je afkomen of uitdagingen, zeg duidelijk ‘nee’, als dat betekent dat je daardoor God niet meer kunt dienen of geen tijd meer hebt voor de dingen van Gods koninkrijk. Zeg ‘nee’, als er dingen zijn, die tegen Gods geboden ingaan. Verspil je tijd niet. Het is genadetijd. Vergeet niet, je hebt als gelovige een groot werk te verrichten op aarde. Heel je leven, je studie, werk en relaties, staan in het kader van Gods Koninkrijk. Stel je prioriteiten goed. Geef de Heere de tijd en aandacht die Hem toekomt.

Dat deed de Here Jezus ook. Wat heeft de duivel er alles aan gedaan om Hem van zijn werk af te houden. Wat is Hij verzocht door de satan. Spring van de tempel af. Maak van deze stenen brood. Aanbidt mij. Maar Jezus deed het niet. Hij moest het grote werk op aarde vervullen. Verzoening doen voor onze zonden. Hij gaf al zijn tijd om ons te redden en vrij te maken. Vrij, zodat wij vrij zouden zijn om de Here te dienen. En onze taak op aarde te vervullen. Laat je niet afleiden van wat God van je vraagt. Dan vuurt satan de

3. Pijl van roddel

Als list niet lukt, volgt de pijl van de geruchten, het roddelcircuit. Nehemia, er gaan geruchten, dat er een opstand komt. Vers 6: De mensen zeggen dat je koning wil worden. Als de koning van Perzië dit hoort, is het goed mis. Kom, wij willen je helpen. Je zult onze steun dubbelhard nodig hebben. Kom met ons praten, het is in uw eigen belang. Men probeert Nehemia te ontmoedigen en bang te maken. Een pijnlijk gerucht. Er zijn zelfs profeten bij betrokken. En inderdaad, er leefde in het volk ook verwachting, dat er een koning zou komen. Een koning uit het geslacht van David. De Messias, die zijn troon zou hebben in Jeruzalem, de stad van David. Met het gerucht dat zijn collega’s verspreiden, wrijven ze zout in de wonde van de gelovige Nehemia. Ze appelleren aan verwachtingen die er bij de Joden leven. Er school waarheid in de woorden van Nehemia’s vijanden. Dat is vaak de meest subtiele tactiek. Dat gerucht van die profeten zou dus gemakkelijk geloofd worden. En daarbij de ‘open’ brief. Normaal zijn brieven gesloten, maar nu mag iedereen deze lezen. Zo willen ze het gericht versterken. Een slinkse aanval. Zo probeert men Nehemia onder druk te zetten.

Wat doet Nehemia? Wat kun je in zo’n situatie nog doen? Hij ontkent de beschuldigingen. Ze beramen geen opstand, ze bouwen niet aan de muur opdat hij koning zal worden. Het is onzin, wat ze zeggen. Nogmaals zegt hij nee. Het klopt niet wat jullie beweren. Maar vooral, roept Nehemia tot God. Hij bidt. Vers 9: Heere, maak mijn handen sterk. Dat is: geef mij kracht om het werk te voltooien. Maak me sterk tegen de aanvallen van de vijand. Langs angst niet de boventoon voeren in mijn hart. Heer, laat uw plan doorgaan.

Zo staat Nehemia dus in het leven. Zijn leven ligt open voor God. Hoe is dat bij u en bij jou? Betrek je de Here ook bij wat je bezig houdt of moeilijk vindt? Of doe je dingen liever in eigen kracht. Weet je, God wil graag bij ons leven betrokken zijn. Gewoon, als je in de auto zit of op de fiets. Probeer je in te denken dat Hij je ziet en naar je luistert. Spreek Hem aan. Op je werk of in een vergadering. Heere, geef me wijsheid en kracht. In je gezin, als er spanningen zijn: o, God, help, geef dat ik dit kan bespreken. Of als je voor een tentamen staat of een sollicitatie: Heer, geef me rust, help me dat ik de juiste woorden kan zeggen. Al is het maar een kort gebed als dat van Nehemia. De Here hoort je. Altijd. Hij weet wat je nodig hebt. Leef maar gewoon voor Zijn aangezicht. Dan komt de moeilijkste pijl:

4. Pijl van de valse profetie

Nehemia krijgt te horen dat profeet Semaja, thuis zit en een boodschap van God voor hem heeft. Een geloofsgenoot. Hij heeft zich opgesloten, afgezonderd. Als iemand, die de Heere toegewijd is, een boodschap heeft, dan moet je daar toch echt wel naar luisteren. Nehemia gaat dan ook naar het huis van de profeet toe. Nehemia wordt gewaarschuwd. Laten we naar de tempel gaan, laten we daar schuilen, want de Heer heeft me laten weten, dat ze vannacht komen om je te doden.

Ja, wat doe je dan, als iemand tegen je spreekt, en zegt een woord van God te hebben? Zo geniepig kan de duivel dus werken. De man blijkt ingehuurd te zijn door Tobia en Sanballat. Hij moest met woorden van God Nehemia naar een plaats toe lokken, zodat ze Hem daar zouden kunnen doden. Hij was ingehuurd om Nehemia bang te maken.

5. Ware profetie

Maar hoe onderken je dat? Hoe weet je nu wat van God is of niet?

Het is jammer, gemeente, dat iets wat bedoeld is om tot zegen te zijn, zo door satan wordt misbruikt. De gave van profetie wordt in een kwaad daglicht gesteld. De duivel gebruikt iets, wat God heeft geven, en aapt het na. Maar zodanig, dat we vaak de neiging hebben om het helemaal niet serieus te nemen. En dat is heel erg jammer.

Even iets over profetie. Er is een verschil tussen OT en NT. In het OT zijn profeten mensen die door God op bijzondere manier geroepen zijn om Zijn Woorden tot het volk te spreken of aan mensen door te geven. Een profeet spreekt namens God. Zo zegt de Heere. Daar is geen twijfel over mogelijk. Het vraagt gehoorzaamheid. Wie zou een woord van de Heere naast zich neer leggen.

Zulke profetie komen we in het NT niet echt meer tegen. Het OT is inmiddels gereed. Als het in het NT over profetie gaat, dan heeft dat vooral een plek binnen de christelijke gemeente. Het is vooral de apostel Paulus die hierover onderwijs geeft. Hij spreekt over de gaven van de Heilige Geest. En een van die gaven is profetie. ‘Jaag de liefde na en streef naar de geestelijke gaven, en vooral dat u mag profeteren’(1 Kor. 14:1).

Profetie in het NT wil zeggen, dat je van God een boodschap ontvangt voor jezelf of een medegelovige of voor de gemeente. Een woord dat de medegelovige of gemeente op dat moment, in die concrete situatie nodig heeft als bemoediging of vermaning, ter opbouw of aansporing. Zo zegt Paulus het in datzelfde hoofdstuk: ‘Wie profeteert, spreekt tot mensen woorden van opbouw, vermaning en troost’ (14:3).

Wanneer je van God profetische woorden ontvangt, ten nutte van iemand anders of bedoeld voor de gemeente, dan kan dat te maken hebben met dingen die in de toekomst liggen (iets wat God wil onthullen of waarvoor hij wil waarschuwen), maar heel vaak is het bedoeld voor de eigen tijd. Een profetisch woord stelt ons in het licht van God. Als het goed is, is dat in elke preek ook het geval. Preken heeft altijd iets profetisch: een actuele toepassing van Gods woord aan je hart, hoofd en handen, die ons leven hier en nu stelt in het licht van Gods beloften en geboden.

Hoe ontvang je een profetie? Het kan vanuit het Woord, dat de Here een tekst of bijbel-gedeelte laat oplichten die je aan iemand moet doorgeven. Het kan ook dat de Heere je op andere manier dingen bekend maakt: aditief (dat je woorden hoort), visionair (dat je beelden ziet) of via een gedachte of mentale impressie. Je kunt het niet uit een theologisch boek leren, maar het is een gave die God schenkt, wanneer Hij dat nodig vindt en zijn kinderen er voor openstaan. Op het moment dat iemand het nodig heeft.

Een belangrijk criterium is altijd, dat het met liefde wordt gegeven; dat het niet tegen het Woord van God ingaat. Als er een profetie wordt gesproken, is het belangrijk dat dit gebeurt tot stichting, vermaning of vertroosting, en niet tot veroordeling. Profetie kan waarschuwen, maar nooit tot doel hebben te ontmoedigen of ons bang te maken. De Heilige Geest is altijd gericht op de opbouw van de gemeente, en niet op haar afbraak. De Geest wil de Here Jezus verheerlijken, Hij wil je terugbrengen als je afgedwaald bent, Hij wil je corrigeren, als dat nodig is of je concreet een weg wijzen. De Geest heet niet zonder reden de Trooster.

Wanneer gaat het mis met de profetie? Als mensen de profetie boven de Schrift gaan stellen. Daar kent de kerk vele voorbeelden van. Het is niet goed als je je blindelings door profetieën laat leiden. Gelovigen laten zich in eerste instantie leiden door het profetische Woord van God, dat vast is. Maar daarnaast schenkt de Geest soms ook een woord van God voor onze concrete situatie, waarmee we verder kunnen. Dat is dan een extra onderstreping van wat God nu belangrijk vindt.

Voorbeeld van Corrie en Betsy ten Boom.

Ze zaten in Ravensbrück gevangen in de WOII. Drie dagen voor dat zij sterven zou in het kamp, kreeg Betsy een visioen. De Heere had haar laten zien dat ze het evangelie zouden gaan preken in Duitsland. Op de plek waar het concentratiekamp stond zouden ze de liefde van Jezus gaan brengen, en daarna over de hele wereld. Corrie aarzelde toen. Ze was bang dat dit veel geld zou kosten, maar haar zus Betsy bemoedigde haar, dat de Heere daarvoor zou zorgen. Ze zei: ‘van Hem is het vee op duizend bergen. En als wij geld nodig hebben, vragen wij onze hemelse Vader gewoon een paar koeien te verkopen’. Drie dagen later overleed zij, maar haar zus ging de wereld over. En waar Corrie ook kwam, mocht ze het evangelie van Jezus Christus brengen, zoals haar zus toen had geprofeteerd.

Hoe weet je dus of een profetie van God is? Als het tot eer van God is, als het je dichter bij de Heere brengt, als het opbouwend en niet afbrekend. En ook: als het niet ingaat tegen het Woord van God.

Belangrijk dat de gemeente een oefenplaats is voor de gaven van de Geest.

6. Valse profetie

Terug naar Nehemia. Juist op dat laatste gaat het mis. Semaja nodigt Nehemia uit om in de tempel te schuilen. Maar Nehemia was geen priester. Veel uitleggers denken dat hij een eunuch was, een ontmande. Die mocht al helemaal niet in de tempel komen. Dat had God in zijn Woord verboden. De profetie gaat in tegen het Woord. En ook: Hij roept Nehemia op om te vluchten. En ook dat past niet bij de taak die Nehemia had gekregen. De herbouw was het plan van God. Dat moest Nehemia voltooien. Hij moest niet vluchten, maar rusten in de trouw van God. Jammer, dat zoiets kostbaar als de profetie, door de duivel misbruikt wordt, om Gods werk te verstoren.

7. We hebben de heilige Geest nodig!

Maar gelukkig, de Heilige Geest geeft Nehemia onderscheidingsvermogen. Hij helpt Nehemia om de valse profetie te doorzien. En zo trouw te blijven aan de Heere.

Gemeente, laten wij ook alert zijn. Nu is het eens te meer nodig om de geesten te beproeven of ze uit God zijn. Er staan zoveel mensen op die allemaal zeggen dat ze de waarheid hebben en het licht hebben gezien. Theologen die zeggen dat God niet bestaat, dominees die zowel tot Jezus als Alla bidden. New Age en Oosterse religies. Ze worden steeds meer binnen gebracht in het christelijk geloof. We leven in een tijd van veel geestelijke verwarring. Via internet en televisie komt zoveel bij ons binnen. Hoe kunnen we in dit alles staande blijven? We hebben het onderscheidingsvermogen van de Heilige Geest nodig.

Elke theologie die Jezus niet centraal stelt, is niet Bijbels.

Elke mening of opvatting, die de grens van Gods geboden overschrijdt is niet van God.

Laten we daarom dicht blijven bij het Woord van God. Dat is onze beste bescherming. En bij het gebed. Samen bidden, samen zoeken naar het plan van onze Heer.

Ik hoop en bid dat God broeders en zusters doet opstaan door wie God tot ons spreekt. Om ons als kerk te leiden in deze woelige tijd.

Zo alleen kunnen we van betekenis zijn voor de Heere en voor de dienst in Zijn Koninkrijk.

Nehemia bleef in alles trouw aan de Heere en het van Hem alleen verwachten. Zo kon de herbouw voltooien. Na 52 dagen is de klus geklaard. God is trouw. Zijn plannen falen niet. De stad en de tempel ze worden herbouwd. Ze zullen we straks zijn om de Messias, de Here Jezus, te ontvangen. In en rond deze stad heeft Hij geleefd en Zijn leven gegeven.

Laten we Hem steeds weer voor ogen houden. En met Nehemia belijden: de God van de hemel Hij zal het ons doen gelukken en wij zullen bouwen.

Amen.