Datum: 17 december 2017
Download PDF
1. Geboortekaartjes
Geboortekaartjes: je hebt ze in alle soorten en maten. Klein of groot. Sober of uitbundig. Eenvoudig of kleurrijk. Veel of weinig tekst. Ondanks de uiterlijke verschillen wisselt de tekst vaak ook sterk. Bij de een lezen we alleen: ‘geboren!’ of ‘geboren om van te houden’. Bij de ander vinden we woorden als ‘dankbaar en blij zijn wij met de geboorte van of ‘uit Gods hand hebben wij ontvangen’ en dan volgt de naam van de baby.
Heel vaak drukken de geboortekaartjes iets uit van verwondering, van dankbaarheid voor het nieuwe leven. Het is altijd weer een wonder. Juist rond een geboorte besef je hoe kwetsbaar je bent als mens. Als moeder en als kind. Er kan van alles misgaan. Daarom ben je intens dankbaar als alles achter de rug is.
Geboortekaartjes zijn allemaal verschillend en toch hebben ze één ding met elkaar gemeen: ze vertellen ons dat er een zoon of dochter geboren is! Geboortekaartjes worden in de regel pas verstuurd als de geboorte een feit is.
2. Geboortekaartje van Jesaja
Hoe anders is dat bij het geboortekaartje dat Jesaja ons aanreikt vanmorgen, in het vijfde vers van hoofdstuk 9. Daar lezen we: ‘Want een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven’. Iemand kondigt de geboorte aan van een kind, een zoon om precies te zijn. In de aankondiging klinkt ook iets van verwondering door: ‘want’. ‘Ja’ mag je ook vertalen. ‘Ja, we hebben een kind gekregen!’. ‘Oh, dat is mooi!’ Gefeliciteerd! En hoe heet het? Men noemt Zijn Naam Wonderlijke Raadsman, Sterke God, Eeuwige Vader, Vredevorst. Oh, dat is een bijzondere naam …
Het is een bijzonder geboortebericht is. Wie spreekt er eigenlijk: is het de profeet, iemand uit het volk of is het God zelf? En dan die namen, die geef je niet zomaar aan een kind. Het is een nogal ongebruikelijke aankondiging van een geboorte. Dit kaartje gaat namelijk niet over iemand die al geboren is, maar iemand die nog geboren moet worden. Het geboortekaartje van Jesaja wijst vooruit. Het is profetie. Er is in de geschiedenis van Israël op dat moment niemand van wie gelden kan wat op het kaartje staat, dat hij een wonderlijke Raadsman is, en zeker niet een Sterke God of een Eeuwige Vader, een Vredevorst. Dit profetische woord is pas vervuld in de geboorte van Jezus. 700 jaar voor de geboorte van Gods Zoon, is zijn geboortekaartje al gedrukt. De belofte van de geboorte van dit kind is zo zeker, dat de profeet het aankondigt in de voltooide tijd. Is geboren. Want zo zeker zijn de beloften en woorden van God!
Vanmorgen in deze doopdienst staan we stil bij dit bijzondere geboortebericht. We letten allereerst op de tijd waarin de geboorte wordt aangekondigd. Vervolgens op de namen die het kind krijgt.
3 De tijd van de geboorteaankondiging
De aankondiging van deze bijzondere geboorte vindt plaats in een donkere tijd. Het volk wandelt in duisternis en woont in het land van de schaduw van de dood, zo begint Jesaja 9. Er is benauwdheid en duisternis, lezen we in vers 22. Wat is er aan de hand? Nou, deze hoofdstukken gaan over de tijd dat Achaz koning is van Juda. Het is het jaar 734 voor Christus. Achaz zit midden in een conflict. Pekach, de koning van Israël, en Rezin, de koning van Syrië, zijn tegen hem opgetrokken. Zij wilden samen met Achaz in opstand komen en een vuist maken tegen het grote Assyrische rijk. Maar Achaz wil hieraan niet meedoen. Hij ziet het niet zitten en vindt het te gevaarlijk. Dan besluiten ze samen tegen hem ten strijd te trekken. Als Achaz hoort dat de legers Jeruzalem naderen slaat de schrik hem om het hart. Hij is doodsbang. Maar dan is daar ineens Jesaja met de boodschap dat hij op God moet vertrouwen. Want God zelf zal Juda en Jeruzalem beschermen. Achaz hoeft zelf niets te doen. Hij mag zelfs een teken van God vragen. Maar dat weigert hij.
Nu komt het probleem: in plaats van op God te vertrouwen, sluit Achaz stiekem een verbond met Assyrië. Hij stelt zijn vertrouwen liever op de macht van dit volk dan op zijn God. Ondanks dat God zelf hem bemoedigt met een teken – het bekende teken van Immanuël uit Jesaja 7:14, de jonge vrouw die een zoon zal baren, die de naam Immanuël krijgt – ondanks de belofte van God dat Hij erbij zal zijn, stelt Achaz zijn vertrouwen op de macht en het leger van Assyrië. Hij kiest voor wat hij kan zien, in plaats van op de belofte van God te vertrouwen. En dat heeft veel consequenties.
Als je God niet betrekt bij je leven en de dingen die je doet, maar Hem erbuiten houdt, dan trekt Hij zich terug. Vers 17. Dan verbergt Hij Zijn aangezicht. Dan ervaar je Hem niet langer en wordt het donker in je leven. Dat was de situatie waarin het volk van Israël en Juda zich bevond. En wat de situatie nog erger en donkerder maakte, was dat mensen hun toevlucht namen tot waarzeggers en spiritisten. Als God geen levende realiteit meer is, naar wie ga je dan toe met je levensvragen? Het volk zoekt zijn toevlucht tot mensen die de toekomst kunnen voorspelen, mensen die advies kunnen door dat zij in contact staan met de geesten van overleden mensen. Wil je weten hoe je toekomst eruitziet, heb je wijs advies nodig, kom dan bij ons, wij luisteren voor je naar de onzichtbare stemmen die ons omringen. Wij geven raad. Het volk geeft gehoor. Waarom? Omdat er geen onderwijs uit de wet meer wordt gegeven. De profetische stem is het zwijgen opgelegd. Toch wil men wijze raad en zoekt men het hogerop. Niet bij God maar bij de afgoden. Maar moet een volk niet zijn God raadplegen? Moet men voor de levenden de doden raadplegen? Nee. Terug naar de wet en het profetisch getuigenis, zegt Jesaja hen in vers 20. Maar zonder resultaat.
Achaz vertrouwt op de sterke leiders van Assyrië. Het volk op de occulte kracht van waarzeggers en dodengeesten. Maar het levert ze helemaal niets op. In tegendeel. Wat lezen we in vers 21: men lijdt honger, krijgt te maken met uitbarstingen van woedde, men begint God en de koning te vervloeken. Er zo valt het volk ten prooi aan angstaanjagende duisternis. Geestelijk een duistere tijd.
4. Onze tijd: naar welke stem luisteren wij?
De tijd waarin wij leven kun je niet zomaar naast de tijd van Achaz leggen, maar weet u wat mij wel te denken gaf, dat als het gaat om de uitdagingen en problemen waar wij vandaag voor staan, naar welke stemmen luisteren wij dan? Als het gaat om deze aarde, het milieu, het oplossen van conflicten tussen groepen en volken, de crisis van vluchtelingen, de islamisering van het Westen, economische vragen, waarop vestigen wij dan onze ogen?
Op de kennis en wijsheid van wetenschappers. Elk jaar wordt in het Zwitserse Davos het World Economic Forum gehouden. De beste wetenschappers, leiders en innovators komen dan samen om over wereldproblemen na te denken. Alle menselijke kennis en kunde wordt gebundeld om een betere wereld aan de toekomstige generatie te overhandigen.
Mensen verwachten het van sterke leiders. Elke keer weer klinkt de hoop dat de nieuwe leider of president eindelijk de problemen in het land zal gaan oplossen.
Mensen zoeken hun heil ook bij nieuwe vormen van spiritualiteit. Holistisch denken. Een worden met de natuur en de krachten van het universum. Leven in balans. Op zoek gaan naar je betere zelf. Mindfull leven met Boeddha. De natuur als gids. Zo wordt de wereld een betere plaats.
Wetenschap. Leiders. Spiritualiteit. Waar verwachten wij het van als het gaat om de toekomst van ons en onze kinderen, als het gaat om de toekomst van deze wereld? Natuurlijk mogen we alle menselijke krachten van kennis en wetenschap bundelen. Die heeft God ons gegeven. En goed leiderschap is ook nodig om dingen voor elkaar te krijgen. En dat er meer is tussen hemel en aarde, dan wat wij kunnen zien en proeven, dat is ook duidelijk. We moeten de geestelijke dimensie van ons leven, onze ziel, niet verwaarlozen.
Maar de vraag die Jesaja in ons midden legt, is deze: luisteren we in al die stemmen die ons omringen, ook naar de stem van God? Want Hij is onze schepper. Als iemand weet wat goed voor ons is, dan is Hij dat! Hij helpt ons om tot onze bestemming te komen. Hij weet hoe wij vrede kunnen krijgen in ons hart; de rust waar we zo naar hunkeren. De profeet wijst ons op het Kind dat geboren zal worden. Wij weten dat dit gaat over Jezus. God wijst ons op Jezus. Hij is voor ons geboren. Hij is aan ons geschonken om ons op de weg van de vrede te brengen.
Wij gedenken in deze tijd van Advent, dat er in deze donkere wereld een licht is opgegaan. De kern van het Christelijke geloof is dat de geboorte van dit Kind, de geboorte van Jezus, het antwoord is van God op de duisternis, waardoor mensen op aarde geen hoop hebben. Zijn antwoord op de radeloosheid waardoor mensen hun toevlucht zoeken tot waarzeggerij en zij geesten van doden raadplegen.
Jezus is gekomen. Hij is het antwoord van God op onze diepste levensvragen. Bij Hem zijn we daarvoor aan het juiste adres. Met welke vragen worstel je? Hoe je gelukkig wordt? Wat de zin van je leven is? Hoe je met verdriet en tegenslag om moet gaan? Hoe je verder kunt in een moeilijk huwelijk? Hoe je je weg vindt in dat conflict? Hoe je kunt leren kwetsbaar te zijn? Hoe je je kinderen opvoedt? Hoe je met alleen-zijn omgaat? Hoe je van je egoïsme afkomt? Voor al deze vragen kun je bij Jezus terecht. Je kunt bij Hem antwoord vinden! Dat kost tijd en inspanning, ja zeker, maar in Jezus liggen de schatten van wijsheid en kennis verborgen, zegt de Bijbel. Daarom doen we er goed aan ons op Hem te oriënteren en naar Zijn stem te luisteren. Dat is ook de reden dat Jezus in de opvoeding van onze kinderen centraal staat. God vraagt van ons dat we naar Zijn Zoon luisteren. Dat we Zijn uitgestoken hand vastpakken. Weet je wat er dan gebeurt? Dan gaat je leven veranderen. Je gaat namelijk Iemand leren kennen, die je nooit zal teleurstellen. Iemand op wie je kunt bouwen. Je ziet dat zo mooi in de vier namen die dit Kind heeft. Dat is mijn tweede punt.
5. De namen van het Kind
Het meest bijzondere van dit profetische geboortekaartje zijn de namen die aan het Kind worden gegeven. Vier namen. En in elke naam ligt een kostbare zegen voor ons leven.
a. Jezus is de wonderlijke raadsman. Wie van ons is niet om raad verlegen. Het leven is soms zo ingewikkeld geworden. Goede keuzes maken is vaak niet eenvoudig. We vragen mensen advies, zoeken ik boeken, kijken op internet. Maar God nodigt ons uit om Jezus bij ons leven te betrekken. Hij geeft ons wijsheid. Door Zijn Geest geeft Hij raad. Hij kan op een wonderlijke manier deuren openen. Hij geeft je moed om knopen door te hakken. De kracht om een nieuwe weg in te slaan. Jezus is mens geweest en begrijpt onze gevoelens. Hij is de beste raadsman die je je kunt voorstellen.
b. Jezus is de sterke God. Ons leven is veeleisend. We hollen vaak achter onszelf aan. Tegelijk voelen we ons zwak en vinden het moeilijk om daar eerlijk over te zijn. Maar als we door het geloof met Jezus verbonden zijn, komt Zijn goddelijke kracht ons leven binnen. Kracht om vol te houden. Kracht om te leven. Met Zijn krachtige handen draagt Hij ons als we zelf niet verder kunnen. Door Zijn kracht kunnen we met Paulus zeggen: ‘Ik ben tegen alles bestand, door Hem die mij kracht geeft’. Dat is het geheim als je je op Jezus oriënteert.
c. Jezus brengt ons ook in contact met Zijn Eeuwige Vader. Je hoeft niet langer alleen en verweesd door het leven te gaan. Al hebben je vader en je moeder je verlaten of worstel je met diepe eenzaamheid, Jezus brengt je in contact met de eeuwige God, die een Vader voor je wil zijn. Die betrouwbaar is. Die je door en door kent, en met wie je je hart kunt delen. Een Vader die er is en voor je zorgt. Niemand is zo goed als Hij. Wij hebben als ouders onze gebreken en beperkingen. Maar deze God is de beste Vader die je je maar kunt indenken. Je zult merken hoezeer je leven veranderd als je Hem steeds beter leert kennen.
d. Jezus is de Vredevorst. Een prachtige naam. In ons leven is veel verwarring en onrust. Er gebeuren grote en kleine rampen, er is oorlog en onvrede. Vrede op aarde begint niet op wereldniveau, maar in de harten van mensen. God schenkt ons Zijn Zoon en in Hem komt Gods vrede naar deze aarde. Jezus is de vredevorst. Zijn aanwezigheid brengt rust in je leven. De kerkvader Augustinus zei: onrustig is ons hart, totdat het rust vind in U o God. Jezus werkt vrede in ons hart, door de relatie met God te herstellen en te versterken.
De Bijbel zegt dat Jezus is gekomen, om het probleem van de zonde aan te pakken. En zonde dat is de bittere wortel, die onder onze onrust zit, onder ons egoïsme en eigenbelang. Het is de wortel van haat en geweld om ons heen. Zonde dat is niet luisteren naar God.
En toch … als je het waagt, als je tegen Jezus zegt: Heer, ik geef me aan u over. Zeg maar wat u wilt. Wijs maar aan wat niet goed is, wat mij verhindert om tot bloei te komen, dan pakt Hij die bittere wortel aan. Hij vergeeft je zonden en heelt je wonden. Jezus weet raad met de brokstukken van je leven. Ook al denk je dat het een puinhoop is. Geen zonde is te groot voor Hem om te vergeven. Geen situatie is voor Hem te moeilijk. Jezus brengt in contact met je hemelse Vader en zo begin je van binnen te veranderen. Er komt een diepe vrede in je hart. Een vrede die zo sterk is, dat je midden in de stormen van je leven, toch rust kunt hebben. Want er is er Een die je vasthoudt. Die je leven in Zijn handen houdt.
Ik eindig. Op het geboortekaartje staat nog één klein zinnetje
6. Men noemt Zijn naam
Ik hoop en bid dat deze dienst voor u en jou aanleiding is om het met Jezus te wagen. Voor het eerst of weer opnieuw. Dan wordt de ‘men’ van het geboortekaartje tot een ‘ik’. Ik noem Zijn naam. U bent voor mij die Wonderlijke raadsman en Sterke God, die eeuwige Vader en mijn Vredevorst.
Lieve mensen, een bijzonder geboortekaartje: want een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven, en men noemt zijn naam: Jezus. Laten wij die naam spellen, samen met onze kinderen, met hen die ons lief zijn, laten wie die naam aanroepen in onze gebeden. Laten wij die naam, de enige naam waardoor wij redding kunnen vinden, prijzen en noemen in ons lied.
Ik wens u allen Gods zegen toe, in de kostbare naam van Jezus. Amen.